DONALD RAY POLLOCK – The Devil all the time

  Πριν από μερικές βδομάδες αγόρασα το γαλλικό περιοδικό Lire, ένα περιοδικό για τα βιβλία και την ανάγνωση. Ήταν το τελευταίο τεύχος του 2012 οπότε περιείχε τις απαραίτητες ανασκοπήσεις και λίστες με τα καλύτερα της χρονιάς. Το πιο εντυπωσιακό όμως ήταν το εισαγωγικό σημείωμα: ο αρχισυντάκτης έλεγε ότι συμβαίνει μερικές φορές όλοι οι συντάκτες του περιοδικού να συμφωνούν για το καλύτερο βιβλίο της χρονιάς. Και το 2012 ήταν μια τέτοια χρονιά, όπου ομόφωνα οι συντάκτες του Lire, ανακήρυξαν το βιβλίο του David Ray Pollock, The Devil all the time, το βιβλίο της χρονιάς.

Τώρα εσείς ξέρετε ότι διαβάζω αρκετά, ότι παρακολουθώ τη λογοτεχνική κίνηση και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού αλλά αυτό το όνομα το διάβαζα πρώτη φορά στη ζωή μου. Λέω μπορεί να είναι παλιότερο και να μεταφράστηκε φέτος στη Γαλλία, αλλά όχι, το βιβλίο κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 2012. Το έψαξα και πραγματικά δε μου θύμιζε τίποτε. Στα δε ελληνικά δεν υπάρχει καμία αναφορά. Και η κριτική στο περιοδικό να είναι διθυραμβική.

Δε σας πιάνει κι εσάς μερικές φορές μια μανία, ότι πρέπει να διαβάσετε ένα συγκεκριμένο βιβλίο τώρα; Εμένα αρκετά συχνά κι ευτυχώς που υπάρχουν τα κιντλ και τα ηλεκτρονικά βιβλία οπότε σε λίγες ώρες το κείμενο είχε προσγειωθεί με μαγικό τρόπο στη συσκευή μου και το ίδιο βράδυ άρχισα να το διαβάζω. Πριν λίγο το τέλειωσα.

Είναι ένα πολύ καλό βιβλίο. Πολύ μαύρο. Αλλά πάρα πολύ μαύρο. Η απελπισία, η απογοήτευση για το ανθρώπινο είδος, η παθολογία, το έγκλημα, η σχέση με τη θρησκεία, η αρρώστια, η φτώχεια αυτά είναι μέσα σε λίγες λέξεις τα θέματα του. Όμως τίποτε απ’όσα έχεις διαβάσει δε σε προετοιμάζει γι αυτά που θα βρεις στις σελίδες τους. Αν Το Κορίτσι με το Τατουάζ σας φάνηκε σκληρό, εδώ θα περάσετε  σε άλλο επίπεδο σκληράδας.

Μια σειρά από ιστορίες που κάπως συνδέονται μεταξύ τους είτε γιατί διαδραματίζονται στην ίδια περιοχή, στο Οχάιο, είτε γιατί υπάρχουν υπόγειες συγγένειες μεταξύ των ηρώων και που στο τέλος γίνονται μια ιστορία με κεντρικό θέμα το φόνο. Οι ήρωες του βιβλίου προσπαθούν απελπισμένα να είναι καλοί. Να μη σκοτώνουν πια, να αφήσουν τη βία πίσω τους. Αλλά η βία τους ακολουθεί. Είναι εγγεγραμμένη στον τρόπο που μεγάλωσαν, είναι σαν να ακολουθούν μια προαναγγελθείσα πορεία ακόμη κι όταν οι ίδιοι νομίζουν ότι απομακρύνονται από αυτήν. Δολοφόνοι, πόρνες, διεφθαρμένοι πάστορες και σερίφηδες, ψυχάκηδες φωτογράφοι, νεκρόφιλοι, διεστραμμένοι πορνογράφοι, άσχημες ξαδέλφες και γυναίκες που μοιάζουν με πουλιά είναι μερικοί μόνο από τους χαρακτήρες του βιβλίου. Πολλές φορές ενώ το διάβαζα αναρωτιόμουν μα γιατί διαβάζω όλη αυτή τη δυστυχία; Πολλές φορές δεν πίστευα αυτά που διάβαζα, νόμιζα ότι είχα κάνει λάθος στις λέξεις και ξαναδιάβαζα και δεν είχα κάνει λάθος. Αλλά δεν μπορούσα να σταματήσω. Δεν μπορούσα να το διαβάζω και το βράδυ γιατί μετά έβλεπα εφιάλτες. Αλλά και πάλι δεν μπορούσα να το παρατήσω. Ίσως γιατί είναι πολύ καλογραμμένο. Ίσως γιατί περίμενα κάποια κάθαρση (που δεν έρχεται ποτέ). Ίσως γιατί όλοι έχουμε κάτι το παθολογικό μέσα μας που μας κάνει να αγαπάμε αυτά τα σκοτεινά λογοτεχνικά είδη.

Αν πρέπει να το συνδέσω με κάτι άλλο θα το συνέδεα με τον Κόρμακ Μακ Κάρθυ. Οι τόποι είναι πολύ διαφορετικοί αλλά η ωμότητα της Αμερικανικής υπαίθρου για την οποία μιλάει ο Ρέι Πόλοκ μου θύμισε κάποια βιβλία του Μακ Κάρθυ. Ο Ρέι Πόλοκ είναι παιδί μιας μικρής πόλης του Νόκεμστιφ (στα αγγλικά Knockemstiff, πολύ ταιριαστό όνομα κάτι σαν «Χτύπα τους μέχρι να πέσουν κάτω»), παράτησε το σχολείο στα 17 του αλλά αργότερα πήγε στο Πανεπιστήμιο και αυτό είναι το πρώτο του μυθιστόρημα. Για το πρώτο του βιβλίο με τον τίτλο Knockemstiff πήρε το βραβείο Pen.