DAVID VOGEL – Married Life

Μερικές φορές βλέπεις ένα βιβλίο στο βιβλιοπωλείο και δεν μπορείς να αντισταθείς. Έχεις μια ντάνα αδιάβαστα, έχεις υποσχεθεί ότι δε θα παίρνεις άλλα χάρτινα γιατί δεν υπάρχει χώρος στο σπίτι, έχεις να περπατήσεις κι άλλο και το βιβλίο θα σε βαραίνει, αλλά τελικά κανένα επιχείρημα δεν είναι αρκετά δυνατό ώστε να μην το αγοράσεις.
Έτσι έγινε με το βιβλίο Married Life, σε αυτή την ωραία δερματόδετη έκδοση. Στο οπισθόφυλλο έγραφε μερικά εγκωμιαστικά σχόλια γι αυτό το συγγραφέα που δεν είχα ξανακούσει και τον σύγκρινε με τον Κάφκα.
Έμεινε λίγο καιρό στο ράφι και μετά το βιβλίο ήρθε μαζί μου στις διακοπές. Όχι ακριβώς αυτό που θα λέγαμε «καλοκαιρινό ανάγνωσμα» αλλά δεν συμφωνώ με την ιδέα ότι στην παραλία πρέπει να διαβάζουμε ελαφρά, εύκολα πράγματα.
Θα σας γράψω μερικά πράγματα για το συγγραφέα τα οποία αντιγράφω από τον DAVID COLLARD (μεταφράζοντας από αυτό το άρθρο του TLS ) γιατί είναι σημαντικά για να καταλάβουμε μετά το βιβλίο:
«Η ζωή του Βόγκελ ήταν μια ζωή χωρίς ρίζες, απρόοπτη και τελικά τραγική. Γεννήθηκε σε Εβραϊκή οικογένεια που μιλούσε Γίντις, το 1891 στην περιοχή Ποντόλια που τώρα βρίσκεται στη Ρωσία και μετακόμισε στην ηλικία των 18 στο Βίλνιους ως σπουδαστής Yeshiva (μελέτη θρησκευτικών κειμένων). Εκεί δούλευε ως επιστάτης και μελετούσε Εβραϊκά. Δυο χρόνια αργότερα βρέθηκε στη Βιέννη όπου τα έφερνε βόλτα όπως όπως, διδάσκοντας Εβραϊκά και για ένα σύντομο χρονικό διάστημα, αντιγράφοντας γράμματα για το Σιωνιστικό Οργανισμό μέχρι που ξέσπασε ο Α Παγκόσμιος Πόλεμος. Τότε θεωρήθηκε εχθρός επειδή προερχόταν από τη Ρωσία και φυλακίστηκε. Οι περιγραφές εκείνου τον καιρού τον θέλουν χλωμό, με φτωχά ρούχα, μάλλον καθόλου πρακτικό και χωρίς σταθερή εργασία. Το 1925 τον βρίσκει στο Παρίσι όπου δημοσίευε ποίηση και πεζά και παντρεύτηκε τη Nada Adler (η πρώτη του σύζυγος, Ίλκα είχε πεθάνει πολύ νέα από φυματίωση). Τέσσερα χρόνια αργότερα ταξίδεψε με τη Νάντα και τη μικρή τους κόρη στην Παλαιστίνη, όπου και έκανε αίτηση για υπηκοότητα την οποία όμως μοιραία, απέρριψε. Από κει πήγε στην Πολωνία, στο Βερολίνο και πάλι στο Παρίσι ακριβώς τη στιγμή που ξεσπούσε ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Η οικογένεια το έσκασε στην Hauteville, στη νοτιοανατολική Γαλλία όπου η Νάντα νοσηλεύτηκε σε ένα σανατόριο για φυματικούς και ο Βόγκελ φυλακίστηκε και πάλι (αυτή τη φορά ως Αυστριακός πολίτης) πριν τον απελευθερώσουν το 1940 όταν ξεκίνησε η Γερμανική Κατοχή. Το 1944 συνελήφθη από τη Γκεστάπο, φυλακίστηκε στη Λυών, όταν έστειλαν σε ένα ενδιάμεσο στρατόπεδο στο Ντρανσύ και από κει τον μετέφεραν στο Άουσβιτς, όπου και πέθανε.»
Από αυτά τα λίγα βιογραφικά στοιχεία μπορούμε να «δούμε» με άλλα μάτια το ίδιο το βιβλίο. Μια ιστορία, σκοτεινή, επώδυνη, τραγική. Θάνατοι, αυτοκτονίες, φτώχια, εγκλεισμοί στο φρενοκομείο, όνειρα εφιαλτικά, κακοί οιωνοί. Ατμόσφαιρα βαριά, να μην μπορείς να ξεχωρίσεις το αληθινό από το όνειρο/εφιάλτη. Λίγες είναι οι όμορφες στιγμές των ηρώων του βιβλίου. Ο βασικός πρωταγωνιστής, ο φτωχός ανερχόμενος συγγραφέας Rudolph Gurdweill ερωτεύεται μια ξεπεσμένη αριστοκράτισα στη Βιέννη του μεσοπολέμου. Και αυτός ο έρωτας είναι το τέλος του γιατί παρόλο που εκείνη δέχεται να τον παντρευτεί φαίνεται ότι το κάνει μόνο και μόνο για να τον βασανίζει και να τον εξευτελίζει. Η γυναίκα που πραγματικά τον αγαπάει, η όμορφη και καλή Λότε, υποφέρει μαζί του και εξ’αιτίας του μέχρι το τέλος της.
Αυτή ήταν η άποψη του συγγραφέα για τον έγγαμο βίο; Είναι άραγε ειρωνικός ο τίτλος; Γιατί ο συγγραφέας διάλεξε να γράψει στα Εβραϊκά μια γλώσσα που δεν ήταν η μητρική του και που έκανε τα κείμενα του ακόμη πιο δυσπρόσιτα. Η ιστορία πίσω από τα χειρόγραφα του Βόγκελ και το άγνωστο μυθιστόρημα που ήρθε πρόσφατα στο φως, είναι εξίσου συναρπαστική: η επιμελήτρια των κειμένων του περιγράφει πως ανακάλυψε το χειρόγραφο του μυθιστορήματος τη δεκαετία του 80 σε μια βιβλιοθήκη στην Ιερουσαλήμ. Το βιβλίο έγινε μεγάλη επιτυχία όταν πρωτοεκδόθηκε εκεί το 1986.
Για μένα ήταν το πιο δυνατό βιβλίο που διάβασα φέτος το καλοκαίρι, με δυσκόλεψε γιατί ήταν τόσο βαρύ και σκοτεινό που έπρεπε να το σταματάω και να παίρνω ανάσες. Ή να κάνω βουτιές. Παρόλο το βάρος όμως, μου άρεσε. Θα ψάξω και τα υπόλοιπα του Βόγκελ, κυρίως διηγήματα κι ακόμη ένα μυθιστόρημα.