Πήγα σε μια εκδήλωση για την ανάγνωση αυτή τη βδομάδα, εδώ στη Λάρισα. Η Δημόσια Βιβλιοθήκη Λάρισας φιλοξένησε τον Ιωάννη Τροχόπουλο, (της διάσημης πλέον βιβλιοθήκης της Βέροιας και Γενικό Διευθυντή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος μέχρι το 2016), και την Ελένη Χοντολίδου, καθηγήτρια λογοτεχνίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο. Ήταν μια ενδιαφέρουσα συζήτηση για τα βιβλία, για τις αναγνωστικές μας συνήθειες, για τα μυθιστορήματα κατά παραγγελία, για τους ηλεκτρονικούς αναγνώστες, και για τις βιβλιοθήκες βέβαια. Για το αν χρειάζονται ακόμη, αν τις έχουμε ανάγκη, αν μπορούμε να κάνουμε κάτι εμείς οι εκπαιδευτικοί. Οι βιβλιόφιλοι γονείς αγωνιούν για το αν θα διαβάζουν τα παιδιά τους, για το αν τα βιβλία που ακούμε προσφέρουν την ίδια εμπειρία. Οι καλεσμένοι ήταν άνθρωποι με αγάπη για τα βιβλία, ανοιχτά, ελεύθερα πνεύματα, μίλησαν με πάθος και γνώση. Οι εμπειρίες του κυρίου Τροχόπουλου για το πως στήνεται μια σύγχρονη βιβλιοθήκη (κατ΄αρχήν με πλήρη μηχανογράφηση και συνδεσιμότητα με το διαδίκτυο) μπορεί να μας μάθει πολλά, ειδικά όσους από μας ξεκινάμε τώρα την περιπέτεια των παιδικών βιβλιοθηκών στα δημοτικά σχολεία.
Αναφέρθηκαν κάπου και τα Κιντλ και οι ηλεκτρονικοί αναγνώστες (ereaders) γενικά. Όσοι διαβάζετε αυτό το μπλογκ ξέρετε πόσο αγαπώ τα χάρτινα βιβλία. Όσοι έχετε έρθει στο σπίτι μου και ειδικά στην κουζίνα μου θα το έχετε δει και με τα μάτια σας. Σήμερα όμως θέλω να σας πω για την αμεσότητα του ηλεκτρονικού αναγνώστη και πόση χαρά μπορεί να μας δώσει.
Διάβαζα χθες το βράδυ ένα άρθρο για ένα καινούριο βιβλίο ποίησης από την Αμερική. “Για το νεαρό ποιητή από το Οχάιο, η αγάπη είναι αυτή που μας περνάει απέναντι”. Αυτόν τον τίτλο διάβασα και δε μπορούσα να κοιμηθώ αν δε διάβαζα τα ποιήματα του. ” Ο Τζάκσον μοιάζει να είναι επίγονος ενός ρομαντισμού που έρχεται από πολύ παλιά. Ερωτεύεται εύκολα αλλά είναι σοβαρός στα ξεμυαλίσματα του. Ίσως να είναι ερωτευμένος με τον έρωτα και τον τρόπο που αυτός ξεκαθαρίζει και αναζωογονεί τις ζωές μας”, αλλά σίγουρα δε γράφει επιπόλαια. Ο τίτλος της συλλογής “Pardon my heart” είναι θεωρώ ένα λογοπαίγνιο με τη φράση “Pardon my French”, που τη λέμε όταν πετάμε τίποτε “γαλλικά” όπως λέμε και στα ελληνικά αλλά και μια αναφορά στο τραγούδι του Neil Young ίσως. Τα ποιήματα του Τζάκσον μιλάνε για έρωτα, για σύγκρουση, για μια Αμερική διχασμένη, μιλάνε για έναν ωραίο ώμο, για τους γοφούς της γυναίκας του ή για δυο ερωτευμένους έφηβους που φιλιούνται σε μια στάση λεωφορείου.
Οι ήρωες του είναι μαύροι, Κινέζοι, λευκοί, δουλεύουν κάνοντας μεταφορές, κάνοντας ντιλίβερι πίτσας, τα παιδιά βλέπουν το πρώτο τους γυμνό αιδοίο σε ένα περιοδικό στο πάτωμα ενός γκαράζ. Τα θέματα του είναι απλά, καθημερινά, ίσως κάποιος πει, όχι αντάξια μεγάλης ποίησης. Αλλά νομίζω η μεγάλη ποίηση είναι από αυτά τα μικρά. Από την εμμονή στη λεπτομέρεια, από τις εικόνες που όλοι έχουμε δει αλλά λίγοι μπορούν να μετασχηματίσουν σε κάτι τόσο όμορφο που σε κάνει να κλαις. Λέει σε ένα ποίημα ότι ένα πρωί που το παιδί ήταν στο σχολείο, πήγαν με τη γυναίκα του στο σινεμά να δουν ένα Ευρωπαϊκό έργο, με κάστρα και ομιχλώδεις ρεματιές, στα οποία ποτέ δεν έχει πατήσει μαύρο πόδι. Έφυγαν στη μέση του έργου, κι η πόλη με την κίνηση της διέλυσε τη βαρεμάρα τους (και μια παράξενη αναστάτωση) κι ευτυχώς μπήκαν σε ένα μπαρ που έπαιζε Ντόνι Χάθαγουει και παρηγορήθηκαν λίγο, πριν φύγουν βιαστικά για να πάρουν το γιο τους απ’το σχολείο.
Διάβασα λαίμαργα αυτή την ωραία συλλογή και θα την ξαναδιαβάζω για καιρό πιστεύω, τα ποιήματα One Touch, Connubial (όπου ο αφηγητής/ ποιητής μιλάει για την τελετή του γάμου του), αλλά και οι Ελεγείες στους Γοφούς και τα Μαλλιά της γυναίκας του είναι υπέροχα. Διάλεξα όμως να μεταφράσω το πρώτο ποίημα του βιβλίου, που δίνει και τον τίτλο σε όλη τη συλλογή. Ήταν τέτοια η χαρά μου γι αυτά τα ποιήματα που ήθελα να τα μοιραστώ με όσο περισσότερους από σας γίνεται. Ο φίλος μου ο Νίκος λέει ότι αυτός ο ενθουσιασμός και συναισθηματισμός μου με παρασύρει ενίοτε, αλλά εντάξει, γι αυτούς τους “έρωτες” ζούμε, γι αυτό το αίσθημα λαχτάρας. Ελπίζω να σας αρέσει.
Marcus Jackson – Συγχώρεσε την καρδιά μου
Συγχώρεσε την καρδιά μου αν σου χαλάει τη γιορτή.
Είναι μια μεγάλη Αμερικάνικη καρδιά που έχει
πιει αρκετά. Είναι μάλλον κακή
χορεύτρια – πολύ συναίσθημα, σχεδόν καθόλου τεχνική.
Μπορεί να τραγουδάει ύμνους χωρίς Θεό, για το πώς διώχνουμε
τους στρατούς της μοναξιάς, για το πώς προελαύνουμε
νικητές στις γυναίκες και στις πόλεις μας, κάτω
από ένα σούρουπο στο χρώμα της καρδιάς. Συγχώρεσε την καρδιά μου
αν κλείνει τα μάτια της για ώρες
ψιθυρίζοντας “έκσταση” ξανά και ξανά
Συγχώρεσε την καρδιά μου αν γελάει δυνατά
ή αν λέει τις ιστορίες της
πολύ παθιασμένα. Συγχώρεσε την καρδιά μου αν αφήνει
το χέρι της στον ώμο σου ή στον ώμο των φίλων σου-
η αφή επιτρέπει στην καρδιά μου να πιστέψει
ότι δε φαντάζεται την ωραία συντροφιά σου.
Συγχώρεσε την καρδιά μου αν πρέπει να τη διώξεις απ’το σπίτι σου.
Εσύ χαμήλωσες τη μουσική και δυνάμωσες
τα φώτα για να συμμαζέψεις, αλλά η καρδιά μου δεν καταλαβαίνει
και συνεχίζει να χορεύει αυτό το χορό με τα δυο βήματα, λάμποντας
στη μέση του δωματίου, όσο ποτέ
ευτυχισμένη που δεν έχει πουθενά αλλού να πάει.
ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΞΕΡΟ ΨΩΜΙ 